Zondag 2 augustus 2020: Na meer dan dertig jaar is White Boy Rick eindelijk een vrij man.

Een van de meest opmerkelijke verhalen uit de Detroitse misdaadgeschiedenis is zonder twijfel dat van Rick Wershe, oftewel White Boy Rick. De witte Wershe groeit begin jaren tachtig op in een bijna compleet zwarte buurt in het oosten van Detroit. Op zijn veertiende werkt hij al als drugskoerier voor de bende van de Curry Brothers. Wershe trekt in de daaropvolgende periode veel op met Johnny ‘Little Man’ Curry, de leider van de organisatie. Als Curry wordt opgepakt en in de gevangenis belandt, besluit Wershe op eigen houtje cocaïne uit Miami te importeren. Van zijn drugsgeld koopt Wershe onder meer een witte Jeep met op de achterkant de tekst The Snowman, een term die op de straten van de Amerikaanse getto’s verwijst naar iemand die drugs verkoopt. Wershe gaat in die tijd regelmatig gekleed in bontjassen, draagt riemen van goud en bezit een met diamanten ingezette Rolex.

In de lente van 1987 komt er abrupt een eind aan de carrière van de criminele tiener. Wershe wordt aangehouden met acht kilo cocaïne op zak en op grond van een zeer strenge drugswet – de zogenaamde lifer law – tot levenslang veroordeeld zonder de mogelijkheid tot vervroegde invrijheidstelling (parole). Volgens Steve Fishman, een van de advocaten van Wershe, is de zware straf mede te wijten aan overmatige media-aandacht. ‘They’re making a kingpin out of a kid who just turned 18…It’s a sad situation,’ aldus Fishman. ‘White Boy Rick, it just caught everybody’s imagination. Here’s this white boy in Detroit. And he’s this, and he’s that. Like he’s ordering the Curry Brothers around. That’s just complete horseshit.’ Fishman krijgt in 2010 bijval van de inmiddels vrijgelaten Johnny Curry. ‘Rick was nowhere near me from a scale of one to ten,’ verklaart hij. ‘I’m a 10. He is a two. Rick couldn’t touch me with a ten-foot pole. They made him way bigger than he was.’

Ook Wershe zelf is er in 2015 van overtuigd dat zijn imago een negatieve rol heeft gespeeld bij de strafbepaling. ‘I definitely think the nickname White Boy Rick has a lot to do with it because if you ask people about Rick Wershe they don’t know Rick Wershe, but if you say, “White Boy Rick” people act like they know who I am and they don’t know me.’ Wershe bestrijdt het beeld dat er van hem bestaat als een van de grootste drugsbaronnen uit de tweede helft van de jaren tachtig. Volgens hem ligt het genuanceerder. Via zijn vader zou Wershe op jonge leeftijd al in contact zijn gekomen met federale agenten en korte tijd voor hen als informant gewerkt hebben. ‘I was asked to go out there and get information about some people that were involved in the drug trade, and their connections, and how the drugs were coming in,’ aldus Wershe. In ruil voor zijn hulp claimt Wershe over een periode van twee jaar tijd 30.000 dollar te hebben ontvangen, en op kosten van de overheid onder meer bokswedstrijden in Miami en Las Vegas te hebben bezocht. Als Wershe op een gegeven moment door de betrokken instanties aan de kant wordt gezet, kan hij naar eigen zeggen de verleiding van het grote geld niet weerstaan. ‘Law enforcement got me involved in drugs, they left me involved in drugs when I stopped working for them,’ aldus Wershe in 2014. ‘I was blinded by the money and the women and the lifestyle in general. I was a kid. I was impressionable.’ Op eigen kracht zet White Boy Rick zijn criminele loopbaan voort. Totdat hij dus wordt gearresteerd en zijn leven in een hel verandert.

Op basis van gewijzigde wetgeving wordt het vergrijp waar Wershe voor is veroordeeld tegenwoordig bestraft met een maximale gevangenisstraf van 11 jaar. Toch zit Wershe, ondanks meerdere verzoeken tot vervroegde invrijheidstelling, langer vast dan sommige moordenaars. ‘I don’t use the word tragedy or injustice lightly, but I use it emphatically when I’m talking about Rick Wershe,’ zegt Scott Burnstein, een misdaadverslaggever die de zaak jaren intensief volgt, er in 2015 over. Ook Ralph Musilli, een van de advocaten van Wershe, meent datzelfde jaar dat zijn cliënt door het juridische systeem ernstig is benadeeld. ‘How can you give up a man’s life?’ vraagt hij zich af. ‘We’re talking about someone who went into prison at the age of 18 on a non-violent crime.’

Na dertig jaar achter de tralies te hebben gezeten, wordt Wershe in de zomer van 2017 wegens goed gedrag voorwaardelijk vrijgelaten. Maar voordat hij daadwerkelijk op vrije voeten komt moet hij eerst nog een celstraf in Florida uitzitten in verband met betrokkenheid bij een reeks autodiefstallen.

Uiteindelijk verlaat White Boy Rick op maandag 20 juli 2020 de gevangenis. ‘Thank God he’s free at last. This was a man who was as much a political prisoner as anyone in this country has ever seen,’ zegt zijn advocaat Musilli tegen The Detroit News. ‘What they did to this young man was reprehensible.’ De 51-jarige Wershe heeft inmiddels drie volwassen kinderen en zes kleinkinderen. Terug in Michigan zal hij nog een jaar onder reclasseringstoezicht staan. Wershe moet in die tijd een baan zoeken, zal de staat niet mogen verlaten en mag geen vuurwapen bezitten.

Wel zal hij voor het eerst in meer dan drie decennia tijd in Detroit van zijn vrijheid kunnen genieten.

PS: Begin 2019 kwam de film White Boy Rick uit. Ik schreef er toentertijd de volgende recensie over: https://www.detroithetboek.nl/zondag-6-januari-2019-filmrecensie-white-boy-rick/

Ander (corona)nieuws uit Detroit:
– Afgelopen week vielen er in Detroit vijf coronadoden te betreuren. Het aantal Detroiters dat is overleden aan de gevolgen van het coronavirus staat inmiddels op 1486 (19 juli 1463 doden, 5 juli: 1445 doden, 21 juni: 1428 doden, 7 juni: 1398 doden, 24 mei: 1366 doden, 10 mei: 1283 doden, 26 april: 1101 doden, 12 april: 674 doden, 29 maart: 125 doden, 15 maart: 0 doden).
– Na bijna vijf maanden dicht geweest te zijn, mogen de drie casino’s in Detroit vanaf woensdag 5 augustus de deuren weer openen. Maar dat betekent niet dat het meteen ‘business as usual’ is: slechts 15 procent van het maximale aantal bezoekers wordt toegestaan.
– Gouverneur Gretchen Whitmer heeft zich deze week uitgesproken tegen het voornemen van verschillende Republikeinse politici in Michigan om scholen te verplichten weer regulier onderwijs te verzorgen. ‘Keeping kids out of school is not a good option, but if the alternative is putting them back and perpetuating spread of COVID-19, there’s really no choice to be had,’ zei Whitmer op woensdag 29 juli tijdens een interview op CNN. Whitmer deed afgelopen week ook een klemmend beroep op de regering-Trump een nationale mondkapjesverplichting af te kondigen. En ze riep de Republeinen in de Senaat op bij het samenstellen van een nieuw steunpakket niet zuinig te zijn met de financiële hulp aan noodlijdende staten. Het tekort van Michigan is, voornamelijk door de coronacrisis, inmiddels opgelopen tot drie miljard dollar.

Bronnen:
‘White Boy Rick’ Richard Wershe Jr. freed after three decades locked up
Elisha Anderson Detroit Free Press Jul 20, 2020
White Boy Rick to be set free today after spending entire adult life in prison for selling drugs
Steve Neavling Jul 20, 2020 www.metrotimes.com
After 3 decades, ‘White Boy Rick’ Wershe Jr. to go free
Oralandar Brand-Williams and Christine Ferretti The Detroit NewsJul 12, 2020
Whitmer opposes making schools offer in-person classes
DAVID EGGERT www.apnews.com 29/7/2020
Detroit casinos to reopen at reduced capacity; new restrictions Up North
Paul Egan Detroit Free Press Jul 29, 2020
Whitmer: Senate GOP coronavirus relief package has no help for states
Paul Egan Detroit Free Press Jul 28, 2020