skip to Main Content

Zondag 16 mei 2021: Big Ben schrijft geschiedenis: van undrafted naar een plek in de Hall of Fame.

Op woensdag 31 mei 2006 spelen de Detroit Pistons en de Miami Heat game five in de Eastern Conference Finals van de NBA. Aan het begin van het derde kwart wordt de grote man bij de Heat, Shaquille O’Neal, in de buurt van de basket van de Pistons aangespeeld door zijn teamgenoot Udonis Haslem. Shaq richt zich op voor een snoeiharde dunk. Maar op het moment dat de 2 meter 16 lange center – schoenmaat 58 – omhoog springt, stuit hij op Ben Wallace. De speler van de Pistons slaat met volle kracht op de bal waarna zijn 150 kilo wegende tegenstander ter aarde stort (zie onderstaande video).

Enkele weken voor de wedstrijd tegen Miami was Ben Wallace voor de vierde keer in zijn carrière uitgeroepen tot Defensive Player of the Year: een record dat hij tot op de dag van vandaag deelt met Dikembe Mutombo. Wallace zou uiteindelijk 16 jaar in de NBA spelen. En ondanks dat hij in die periode gemiddeld maar 5,7 punten per wedstrijd scoorde, was hij toch een van de meest dominante spelers in de competitie. Met de Pistons haalde Wallace vier keer op rij de Eastern Conference Finals. En één keer werd hij met Detroit kampioen van de NBA: in 2004. Dat team telde tot nu toe geen enkel Hall of Fame-lid. Maar daar kwam verandering in toen op zondag 16 mei bekend werd dat Ben Wallace als lid van de Class of 2021 zal worden toegelaten. Hij wordt daarmee de eerste Hall of Famer in het moderne basketbal die niet de draft – de jaarlijkse selectieprocedure van de NBA waarbij teams jonge talenten een contract kunnen aanbieden – heeft doorlopen.

Ben Wallace wordt op 10 september 1974 geboren in White Hall, een vrijwel volledig zwart dorpje in het midden van de zuidelijke staat Alabama. White Hall maakt deel uit van Lowndes County, dat in de jaren zestig van de vorige eeuw tijdens de strijd om de burgerrechten bekend staat als Bloody Lowndes. Zwarte inwoners, veelal afstammelingen van tot slaafgemaakten, zijn in die tijd regelmatig het slachtoffer van racistische aanvallen.

Wallace groeit op in moeilijke omstandigheden. Zijn ouders werken beiden als katoenplukkers en moeten de eindjes continu aan elkaar knopen om het dertienkoppige gezin draaiende te houden. Als kind werken Wallace en zijn broers zelf ook weleens op het land: met het geld dat ze verdienen door hooi te oogsten, kopen ze onder meer een basketbalring. In wedstrijdjes maken zijn oudere broers het de jonge Ben vervolgens knap lastig. Hij zal hen er altijd dankbaar voor blijven. ‘They taught me to play hard and to give everything you got,’ zei hij bijvoorbeeld in maart 2021 in een interview met de Detroit Free Press.

Op de middelbare school maakt Wallace deel uit van zowel het honkbal-, football- als basketbalteam. Football is eigenlijk zijn lievelingssport, maar als aan het begin van Wallace zijn examenjaar een zenuw in zijn nek beklemd raakt, stort hij zich volledig op basketbal. In de zomer van 1991 bezoekt hij een basketbalkamp dat wordt georganiseerd door Charles Oakley, een speler van de New York Knicks. Wanneer de 17-jarige Wallace op een gegeven moment tijdens een oefening wat loopt te klieren, daagt Oakley hem uit voor een wedstrijdje. De twee ontzien elkaar daarbij niet: Oakley loopt een snee in zijn lip op en Wallace een bloedneus. Het fanatisme van de tiener uit Alabama maakt diepe indruk op de NBA-speler. Oakley besluit Wallace onder zijn hoede te nemen en hem een baantje te geven in een van de autowasstraten die hij bezit. Maar veel belangrijker: Oakley zorgt ervoor dat Wallace gaat studeren (en natuurlijk basketballen) aan de Cuyahoga Community College in Cleveland (Ohio). Daar volgt hij het advies van een bevriende materiaalman op en komt in korte tijd bijna tien kilo spiermassa aan. In de twee jaar dat Wallace in Cleveland speelt, ontwikkelt hij zich bovendien tot verdediger van formaat: gemiddeld pakt hij 17 rebounds en maakt hij bijna 7 blocks per wedstrijd. Dankzij Oakley komt Wallace vervolgens terecht in Virginia, bij Virginia Union, de universiteit in Richmond waar de speler van de Knicks ooit zelf speelde.

Na twee succesvolle jaren in Virginia (gemiddeld 13,4 punten en 10 rebounds per wedstrijd) hoopt Wallace op 26 juni 1996 tijdens de draft op een plek in de belangrijkste basketbalcompetitie ter wereld. Er worden die dag in totaal 58 spelers geselecteerd (waaronder toekomstige Hall of Fame-leden Allen Iverson als eerste, Ray Allen als vijfde, Kobe Bryant als dertiende en Steve Nash als vijftiende), maar Wallace valt buiten de boot. Hij speelt daarna kort in Italië om uiteindelijk toch als undrafted player door de Washington Bullets (het team zal in 1997 de naam wijzigen in Washington Wizards) naar de NBA te worden gehaald. In Washington gaat Wallace een weddenschap met zijn ploeggenoten Chris Webber en Darvin Ham aan om te kijken wie het langste zonder zijn haren te knippen kan. Het gevolg is een afro die Wallace nog vele jaren zou typeren. In 1999 vertrekt hij na drie seizoenen bij het team uit de Amerikaanse hoofdstad naar de Orlando Magic, waar Wallace voor het eerst een plek als starter (basisspeler) krijgt. Via een trade (ruil) voor Grant Hill komt Wallace een jaar later bij de Detroit Pistons terecht.

In Detroit wordt Wallace in eerste instantie niet met open armen ontvangen. De fans kunnen het verlies van sterspeler Hill maar moeilijk verkroppen en hebben weinig vertrouwen in de relatief kleine center uit Alabama. Volgens de officiële gegevens van de NBA is Wallace 2 meter 6 lang, maar zelf zal hij later erkennen dat hij eigenlijk een paar centimeter korter was. Met zijn energie, kracht en snelheid maakt Wallace dit nadeel echter meer dan goed. En dan is er ook nog zijn enorme werklust. ‘Of the hundreds of athletes I represented during my 35-year career as an agent, none put in more effort or was more professional,’ zei zijn spelersmakelaar Arn Tellem in april 2021 in de Detroit Free Press. Wallace is een speler die altijd als eerste aan de training begint, als laatste van het veld stapt en vaak diezelfde dag nog een keer terugkeert voor een tweede sessie. In de zomer doet hij daarnaast intensieve krachttraining in een gym zonder airco waar op de muur een bord hangt met de tekst: ‘When you play, play hard. When you work, don’t play at all.’ De tekst past goed bij Wallace, die op het basketbalveld verandert in een meedogenloze machine. Rondom de basket is Big Ben een dominante kracht die, door zijn atletische vermogen ten volle te benutten, de moeilijkste rebounds pakt en de machtigste blocks maakt.

Halverwege zijn eerste seizoen in Detroit keert het sentiment. Wallace ontpopt zich tot publiekslieveling en tijdens thuiswedstrijden dragen talloze fans zijn jersey (shirtje, met het nummer 3) en opvallende afro-pruiken. Ook worden er borden meegenomen waarop kreten staan als ‘Fear the Fro’. In de verte doet het spel van Wallace denken aan dat van Dennis Rodman, die aan het einde van de jaren tachtig en het begin van de jaren negentig van de vorige eeuw het hart van de verdediging van de Pistons vormde en – net als Wallace – met zijn intimiderende speelwijze menig wedstrijd naar zich toe wist te trekken. (Een andere overeenkomst tussen beide spelers was overigens dat ze waardeloze vrije worp-schutters waren. Maar waar Rodman gedurende zijn carrière tenminste nog iets minder dan zestig procent raak schoot, maakte Wallace het veel bonter. Hij is namelijk nog altijd de slechtste vrije worp-schutter uit de geschiedenis van de NBA. Van de honderd free throws die Wallace nam, schoot hij er gemiddeld slechts 42 raak.)

In Detroit speelt Wallace samen met guard (spelverdeler) Chauncey Billups. Billups – die ‘Mr. Big Shot’ wordt genoemd omdat hij vaak op belangrijke momenten het winnende punt scoort – heeft in betrekkelijk korte tijd al een aantal NBA-teams versleten. Maar in Detroit vindt hij rust. Een andere belangrijke speler in de ploeg is Richard ‘Rip’ Hamilton. De topfitte Hamilton speelt, na twee keer zijn neus gebroken te hebben, regelmatig met een opvallend gezichtsmasker op. En dan is er ook nog Tayshaun Prince, die blaakt van het zelfvertrouwen doordat technisch directeur Joe Dumars impliciet zijn steun in de jonge speler heeft uitgesproken door tijdens de draft niet de op dezelfde positie spelende talentvolle Carmelo Anthony aan te trekken. Met Wallace, Billups, Hamilton en Prince doen de Pistons weer mee aan de strijd om het kampioenschap in de NBA.

Voordat het zover is verliezen de Pistons in mei 2003 eerst nog wel kansloos in de Eastern Conference Finals van de New Jersey Nets (0-4). Coach Rick Carlisle, die medeverantwoordelijk is geweest voor het terugbrengen van Detroit naar de top, wordt daarop de laan uitgestuurd omdat hij zich met zijn starre manier van leidinggeven van de spelers heeft vervreemd. Als nieuwe coach wordt de door vriend en vijand gerespecteerde Larry Brown aangesteld. Door de spelers ruimte te geven, weet Brown in korte tijd de ploeg voor zich te winnen.

Het seizoen 2003-2004 verloopt vervolgens met een hoop ups en enkele downs: lange reeksen overwinningen worden soms opgevolgd door onnodige verliespartijen. Halverwege het seizoen neemt Detroit Rasheed Wallace van de Portland Trail Blazers over. Deze Wallace – geen familie van Ben – staat bekend om zijn woede-uitbarstingen, ongenuanceerde uitspraken, ruzies met scheidsrechters en vreemde gedrag buiten het veld. Maar in Detroit is het publiek direct dol op ‘Sheed’. De komst van de tweede Wallace heeft bovendien een positief effect op de resultaten van de ploeg en zorgt er volgens Dumars voor dat de Pistons veranderen van ‘…a pretty good team to a very, very good team.’ De door Ben Wallace aangevoerde verdediging van de Pistons is nu zo sterk dat andere teams maar moeilijk tot scoren komen. En als Detroit een nieuw NBA-record neerzet door in vijf opeenvolgende wedstrijden de tegenstanders onder de 70 punten te houden, begint men stilletjes aan te geloven in de titel.

In de eerste ronde van de playoffs leveren de Milwaukee Bucks in april 2004 nauwelijks problemen op voor de ploeg uit Detroit. En ook tegen de New Jersey Nets van sterspeler Jason Kidd gaan de Pistons voortvarend van start: in de eerste wedstrijd komen de Nets maar tot 56 punten. Als Detroit ook de tweede wedstrijd wint, lijkt de buit al binnen. De drie daaropvolgende wedstrijden – inclusief een zenuwslopende vijfde wedstrijd met drie verlengingen – gaan echter verloren. New Jersey kan het nu thuis afmaken, maar de Pistons trekken in wedstrijd zes uiteindelijk toch aan het langste eind (81-75). In de allesbeslissende zevende wedstrijd in Detroit komen de Pistons vervolgens geen enkel moment in de problemen: 90-69.

In de Eastern Conference Finals moeten de Pistons daarop proberen af te rekenen met de Indiana Pacers van sterspeler Reggie Miller. Oud-coach Carlisle is inmiddels werkzaam bij de Pacers, wat een ongemakkelijke reünie oplevert. Wanneer Ben Wallace door een verslaggever wordt gevraagd of hij Carlisle mist, is zijn antwoord helder: ‘I don’t miss nobody. Why would I miss him?’ Detroit wint uiteindelijk met 4-2 van de Pacers en staat daarmee voor het eerst in bijna 15 jaar weer in de finale van de NBA.

Voor de finale tegen de Lakers met hun ‘Fab Four’ – de toekomstige Hall of Famers Kobe Bryant, Shaquille O’Neal, Karl Malone en Gary Payton – trekt de pers alle registers open. Het is de ‘Lakers vs the other guys’ en ‘…the Pistons are orphans from the wrong side of the tracks.’ Het team uit LA staat onder leiding van Phil Jackson, de meest succesvolle coach in de NBA-geschiedenis. Jackson bezit op dat moment al negen kampioenschapsringen, en zou er enkele jaren later met de Lakers nog twee aan toevoegen. Zijn ploeg is volgens de gokkantoren de grote favoriet: een titel van Los Angeles levert bij een inleg van zeven dollar maar één dollar winst op (7-1). Ook bekende Lakerfans die vaak courtside van thuiswedstrijden genieten als Snoop Dogg, Denzel Washington en Jack Nicholson, geven geen cent voor de kansen van Detroit. ‘I don’t see the Pistons winning… anything,’ verklaart bijvoorbeeld komiek Chris Rock. ‘You never know. Shaq and Kobe could get arrested the same day.’

Maar meteen de eerste wedstrijd komen de Pistons al sterk uit de startblokken. De Lakers hebben geen antwoord op het collectief uit Detroit, en zien er op het veld lusteloos uit. Eindscore: 87-75. Wedstrijd twee in Los Angeles lijkt, met nog minder dan een minuut te gaan, en een voorsprong van zes punten voor de Pistons, wederom op een deceptie voor de Lakers uit te draaien. Op wonderbaarlijke wijze weet Kobe Bryant er echter toch een verlenging uit te slepen. Het is een klap die Detroit die dag niet meer te boven te komt.

De derde wedstrijd winnen de Pistons vervolgens met 88-68. Het is het laagste puntenaantal voor de Lakers in de playoffs in een halve eeuw tijd (561 wedstrijden). Vooral Bryant (11 punten) en O’Neal (14 punten) stellen teleur. In wedstrijd vier spelen beide sterren stukken beter, maar laat de rest van het team het zitten. De reuzen uit LA staan op omvallen: de frustraties lopen hoog op en coach Jackson begint te klagen over de scheidsrechters. Wedstrijd vijf blijkt achteraf niet meer dan een formaliteit. Ben Wallace, die gedurende de gehele finale Shaq uitstekend heeft weten te neutraliseren, is met 18 punten en 22 rebounds de grote man aan de kant van Detroit. Voor de derde keer in de geschiedenis worden de Pistons tot NBA-kampioenen gekroond (4-1).

De overwinning op de Lakers is er een van saamhorigheid over talent en samenwerking over ego. ‘I thought we were a better team than them, plain and simple,’ aldus Pistons-directeur Dumars. ‘I knew they had the two best players in the world, but this is not a tennis match, it is basketball. It is how deep your team is, and we have a deep team.’ Chauncey Billups wordt verkozen tot MVP (Most Valuable Player), maar de prijs had net zo goed naar een van de vier andere basisspelers – een van de Wallaces, Prince of Hamilton – kunnen gaan. Oud-Piston en NBA-kampioen Rick Mahorn had in ieder geval een duidelijke voorkeur voor Ben Wallace. ‘Scoring takes all headlines and that’s all well and good, but when you look at the character of your team, without Ben we wouldn’t have been where we were,’ laat hij weten. ‘Defensively, day in and day out, he keeps giving you an average of three blocks a game and 15 rebounds.’

Het begin van het volgende seizoen wordt overschaduwd door een massale vechtpartij die uitbreekt tijdens een thuiswedstrijd tegen de Indiana Pacers. Met minder dan een minuut te spelen, stevent Detroit af op een pijnlijke nederlaag. De emoties lopen vervolgens hoog op als Pacer Ron Artest een harde overtreding op Ben Wallace maakt. Wallace pikt dit niet en geeft Artest een flinke duw in zijn gezicht. Met veel moeite kan een opstootje tussen de spelers en trainers van beide teams worden gesust. Ondertussen is Artest wel uitdagend op de tafel van de jury aan de kant van het veld gaan liggen en heeft een koptelefoon van een radioverslaggever opgezet.

Terwijl de tv-verslaggevers hopen dat de wedstrijd vroegtijdig zal worden beëindigd, breekt de pleuris uit. Een Pistons-fan gooit een volle beker frisdrank op Artest, die geen seconde twijfelt en het publiek inspringt. Andere Pacers komen hem te hulp en er breken meerdere vechtpartijen tussen spelers en toeschouwers (waaronder Wallace zijn broer David) uit. Als verschillende fans zich op het veld begeven, wordt de wedstrijd gestaakt en de overwinning aan de Pacers toegekend. Op weg naar de kleedkamers wordt het team uit Indiana met van alles en nog wat bekogeld. Ze moeten uiteindelijk door de politie in veiligheid worden gebracht.

Het gevecht levert Artest een van de langste schorsingen uit de Amerikaanse sport-geschiedenis op: 86 wedstrijden. Wallace moet op zijn beurt zes wedstrijden missen. Zeven andere spelers krijgen ook schorsingen opgelegd en er wordt in totaal voor meer dan tien miljoen dollar aan salaris ingehouden. Daarnaast worden enkele spelers en fans aangeklaagd en veroordeeld tot boetes en taakstraffen. De NBA besluit naar aanleiding van het incident de beveiliging rondom het veld te verstevigen. Tevens wordt de verkoop van alcohol in de stadions aan banden gelegd.

Nadat het stof is neergedaald, weten de Pistons zich goed te herpakken. En in de tweede ronde van de playoffs neemt de ploeg uit Detroit sportieve wraak door de Pacers in zes wedstrijden (4-2) te verslaan. Via een nipte overwinning op de Miami Heat van Dwayne Wade en Shaq (4-3) wordt daarna wederom de NBA-finale bereikt. Het enige wat een ‘back-to-back’-kampioenschap nu nog in de weg staat, zijn de San Antonio Spurs: de ploeg van Tim Duncan, Tony Parker en Manu Ginobili. Tijdens de vijfde wedstrijd vindt er een sleutelmoment plaats als de Pistons in de verlenging, met minder dan tien seconden op de klok, twee punten voorstaan. Nadat Chauncey Billups een kans mist de overwinning veilig te stellen, profiteert Robert Horry optimaal van het feit dat hij door Rasheed Wallace wordt vrijgelaten. De driepunter van Horry heeft tot gevolg dat San Antonio, en niet Detroit, op een 3-2 voorsprong in wedstrijden komt. Omdat de Pistons knap de zesde wedstrijd in San Antonio weten te winnen, komt het in de finale voor het eerst in meer dan tien jaar tijd aan op een allesbeslissende zevende wedstrijd. Wanneer Detroit in het derde kwart van deze game seven een voorsprong opbouwt van negen punten, ligt de eindzege voor het grijpen. Een subliem spelende Tim Duncan gooit echter roet in het eten en bezorgt de Spurs voor de derde keer in het bestaan van de organisatie het kampioenschap.

Het daaropvolgende seizoen 2005-2006 sluiten de Pistons af met een nieuw clubrecord door 78 procent van de reguliere competitiewedstrijden (64-18) te winnen. In de tweede ronde van de playoffs weten de Pistons de Cleveland Cavaliers met een jonge en ontketende LeBron James nog maar net af te stoppen. Ondanks de gedenkwaardige block van Ben Wallace op Shaq tijdens wedstrijd vijf van de Eastern Conference Finals lukt het de ploeg uit Detroit vervolgens echter niet te winnen van de Miami Heat – die later ook de titel zullen pakken.

Het volgende seizoen verloopt voor Wallace teleurstellend. Hij speelt minder goed en botst met de nieuwe Pistons-coach, Flip Saunders. Na afloop van de playoffs tekent Wallace bij de Chicago Bulls. Daar vertrekt hij na twee redelijke seizoenen naar Cleveland, om de laatste drie jaar van zijn loopbaan vervolgens in Detroit af te sluiten. In 2016 besluiten de Pistons dat er nooit meer een speler van het team met het shirtnummer van Wallace – 3 –zal spelen. Zijn jersey hangt sindsdien in de nok van het stadion.

De 46-jarige Wallace woont tegenwoordig in grootstedelijk Detroit met zijn vrouw, twee zonen en dochter. Hij bestiert er een onderneming die gespecialiseerd is in de verkoop van radiografisch bestuurbare raceauto’s en is een van de eigenaren van het basketbalteam de Grand Rapids Drive, een dochteronderneming van de Detroit Pistons. In september 2021 zal de ceremonie plaatsvinden waarbij Wallace wordt ingewijd in de Hall of Fame.

 

Ander (corona)nieuws uit Detroit:

  • Afgelopen week vielen er in Detroit dertien coronadoden te betreuren. Het totaal aantal Detroiters dat is overleden aan de gevolgen van het coronavirus staat daarmee inmiddels op 2123 (2 mei 2021: 2028 doden, 18 april 2021: 1937 doden, 4 april 2021: 1890 doden, 21 maart 2021: 1870 doden, 7 maart 2021: 1863 doden, 7 februari 2021: 1816, 10 januari 2021: 1736, 13 december 2020: 1633, 25 oktober 2020: 1548 doden, 13 september 2020: 1513, 21 juni 2020: 1428 doden, 24 mei 2020: 1366 doden, 26 april 2020: 1101 doden, 29 maart 2020: 125 doden, 15 maart 2020: 0 doden).
  • De vaccinatieplaats in het stadion van de Detroit Lions, Ford Field, zal op dinsdag 18 mei worden gesloten. Sinds de opening in maart zijn er in acht weken tijd bijna 275 duizend prikken gezet (waarvan overigens maar 20 duizend bij Detroiters). De afgelopen dagen hebben ook kinderen tussen de twaalf en vijftien jaar oud in Ford Field het Pfizer-vaccin kunnen laten zetten. Op woensdag 12 mei keurde de Centers for Disease Control and Prevention (CDC), het Amerikaans RIVM, het vaccin voor deze leeftijdsgroep namelijk goed.
  • Op vrijdag 14 mei had 55,7 procent van de Michiganders van 16 jaar en ouder minstens één vaccinatie ontvangen (Detroit: 34 procent). Gouverneur Gretchen Whitmer (D) liet diezelfde dag weten dat personen die volledig zijn gevaccineerd in Michigan zowel binnen- als buitenshuis geen mondkapje meer hoeven te dragen. De verplichting blijft nog wel gelden voor het openbaar vervoer en in ziekenhuizen en verpleeghuizen.
  • Voor het eerst worden er in Nederland naar verhouding meer prikken gezet dan in de VS. Nu het laaghangend fruit is geplukt, richt het Witte Huis zich vooral op lastig bereikbare groepen. Zo worden er tot 4 juli in samenwerking met Uber en Lyft gratis ritjes naar vaccinatieplaatsen aangeboden.
  • Nadat er in april 2020 geen enkele dollar werd uitgegeven in de drie Detroitse casino’s, bedroeg de omzet over april 2021 109 miljoen dollar. Het verschil met dezelfde maand in 2019 (125 miljoen dollar) is klein, wat een teken is van het sterke herstel van een sector die lange tijd – van half maart 2020 tot eind augustus 2020 – volledig platlag.

Bronnen:

  • Detroit: Ontwaken uit de Amerikaanse Nachtmerrie, 2018, Pieter Uittenbogaard, VitaBrevis
  • Ben Wallace explains secret to 2004 Detroit Pistons, wishes Larry Brown never left
    Bill Dow Detroit Free Press 18/3/2021
  • This is what makes Detroit Pistons’ Ben Wallace a no-brainer Hall of Famer
    Arn Tellem Detroit Free Press 11/4/2021
  • Detroit casinos report $109 million in April revenue amid industry rebound
    JORDYN GRZELEWSKI | The Detroit News 11/5/2021
  • Uber and Lyft to provide free rides to vaccination sites as part of new White House partnership
  • Betsy Klein, Jeremy Diamond and Maegan Vazquez, www.cnn.com May 11, 2021
    Federally operated COVID-19 mass vaccination clinic inside Ford Field ends Monday
    CHRISTINA HALL | Detroit Free Press 14/5/2021
Back To Top